ويتامين هاي گروه B جزو ويتامينهاي محلول در آب هستند که در بدن ذخيره نشده و اضافي آن از طريق ادرار دفع ميشود. اين گروه از ويتامينها را که به آن ويتامين B کمپلکس نيز ميگويند در چرخه متابوليسم سلولي نقش دارند. بنابراين موجب افزايش متابوليسم بدن شده و رشد و تقسيم سلولها را افزايش ميدهند. ويتامين هاي B نقش مهمي را در عملکرد سيستم عصبي ايفا مي کنند و روي عملکرد سلول ها تاثيرگذار هستند و سلول هاي پوستي را نيز از هر لحاظ بهبود مي بخشند. همچنين به تعداد قابل توجهي از آنزيم ها کمک مي کنند تا فعاليتشان را انجام دهند و از آزاد شدن انرژي از چربي و کربوهيدرات ها تا تجزيه ي اسيد هاي آمينه و حمل اکسيژن و حمل مواد مغذي به سراسر بدن، نقش دارند.
ويتامين B به هشت نوع مختلف تقسيم می شود که هر يک عملکرد مخصوص به خود را دارند:
تيامين (ويتامين B1)
ريبوفلاوين (ويتامين B2)
نياسين (ويتامين B3)
اسيد پانتوتنيک (ويتامين B5)
ويتامين B6
بيوتين (ويتامين B7)
اسيد فوليک (ويتامين B9)
ويتامين B12
به مجموعه اين موارد، ويتامين B کمپلکس گفته مي شود.
تيامين ( ويتامين B1):
تيامين براي آزاد کردن انرژي از چربي ها، پروتئين ها و کربوهيدرات ها مورد نياز است. اين ويتامين، اعمال متابوليکي مختلفي را در سيستم اعصاب، سلول هاي خوني و عضلات انجام مي دهد. از ديگر فوايد اين ويتامين ميتوان کمک به تبديل گلوکز به انرژي، عملکرد صحيح قلب، افزايش توانايي مغز اشاره کرد.
منابع ويتامين B1 :
برنج قهوه اي
نخود
جو
لوبيا
نان هاي سبوس دار
مغزها
گوشت قرمز
علائم کمبود ويتامين B1:
بي اشتهايي
افسردگي
تغييرات عصبي
بيماري بري بري
مشکل حافظه يا گيجي
اعتياد به الکل مي تواند عامل کمبود تيامين باشد. در اين صورت فرد دچار سندرم ورنيکه کورساکف مي شود که مورمور و بي حس شدن دست و پا، مشکل حافظه و گيجي را به همراه دارد.
کمبود تيامين در بين افراد به ندرت ديده ميشود. با اين حال، برخي از افراد ممکن است نتوانند تيامين به اندازه کافي دريافت کنند. از جمله اين افراد ميتوان به موارد زير اشاره کرد:
کساني که به الکل اعتياد دارند
سالمندان
افراد مبتلا به HIV يا AIDS
افراد مبتلا به ديابت
کساني که نارسايي قلبي دارند
ريبوفلاوين (B2):
نقش کليدي در متابوليسم کربوهيدرات ها، چربي و پروتئين، توليدي انرژي در بدن، تشکيل آنتي بادي ها و گلبول هاي قرمز، حفظ بينايي، پوست، ناخن ها، بهبود زخم هاي لب و دهان ايفا مي کند و در کل سلامت عمومي بدن را ارتقا مي بخشد.
منابع ويتامين B2:
شير
جگر
تخم مرغ
سبزيجات از جمله اسفناج
قارچ
بادام
علائم کمبود ويتامين B2:
ترک گوشه لب ها
التهاب زبان همراه با لکه هاي قرمز مايل به آبي
خشکي پوست
ريزش موها
کاهش شفافيت بينايي
افراد در معرض خطر کمبود ريبوفلاوين شامل موارد زير هستند:
کساني که رژيم وگان را دنبال ميکنند و يا لبنيات مصرف نميکنند.
ر ورزشکاراني که گوشت نميخورند، به ويژه آنهايي که لبنيات يا ساير محصولات حيواني نميخورند.
زناني که باردار يا شيرده هستند، به خصوص زناني که گوشت يا لبنيات مصرف نميکنند.
ويتامين نياسين (B3):
نياسين نقش مهمي در از بين بردن مواد شيميايي سمي و مضر از بدن را دارد. به سيستم عصبي مرکزي کمک مي کند و همچنين در بهبود گردش خون و کاهش سطح کلسترول در خون موثر است. همچنين به حفظ پوست، زبان و دستگاه گوارش سالم نيز کمک مي کند. نياسين به دليل خاصيت ضد التهابي در در درمان پوکي استخوان و درد مفاصل موثر است.
منابع ويتامين B3:
مرغ
بادام زميني
ماهي
قارچ
تخمه آفتابگردان
علائم کمبود ويتامين B3:
بيماري پلاگرا
مشکلات گوارشي
مشکلات در سيستم اعصاب
گردش ضعيف خون
عدم تمرکز
قرمزي پوست
افرادي که در معرض خطر کمبود نياسين هستند، عبارتند از:
افراد دچار سوءتغذيه
افراد با بياشتهايي عصبي
کساني که دچار اعتياد به مصرف الکل هستند
مبتلايان به بيماري ايدز
افراد مبتلا به بيماري التهابي روده (IBD)
اسيد پانتوتنيک (ويتامين B5):
ويتامين B5 براي متابوليسم کربوهيدرات ها، چربي ها و پروتئين ها ضروري است و در سنتز هورمون ها نقش دارد. به علاوه اين ويتامين موجب رشد و مقاومت پوست و غشاهاي مخاطي مي گردد. يک نکته مهم اين که ويتامين B5 توسط گرما از بين مي رود پس در غذاهاي کنسرو شده، استريل شده و غذاهايي که براي مصرف نياز به گرماي زياد دارند ميزان اين ويتامين بسيار کم است.
منابع ويتامين B5:
نخود فرنگي
گوجه فرنگي
عدس
جوانه گندم
ماهي قزل الا
غلات و نان سبوس دار
علائم کمبود ويتامين B5:
اختلال خواب
گرفتگي عضلات
افسردگي
افزايش خطر عفونت ها
بي حسي و سوزش دست و پا
افرادی که دارای یک جهش ژنی خاص به نام جهش عصبی مرتبط با آنزیم پانتوتنات کیناز هستند، در معرض خطر کمبود ویتامین B5 قرار دارند.
ويتامين B6:
اين ويتامين داراي خواصي است که روي عملکرد مغز تاثير مي گذارد در واقع بيشترين تاثير اين ويتامين روي ناقل هاي عصبي يعني همان دوپامين و سروتونين است. اين دو ناقل عصبي تاثير زيادي روي خلق و خو دارند همچنين براي درمان بيماري هاي قلبي، کلسترول بالا موثر است. زنان از اين ويتامين براي سندرم پيش از قاعدگي و ساير مشکلات مربوط به قاعدگي، تهوع صبحگاهي در اوايل بارداري، افسردگي مربوط به بارداري يا استفاده از قرص هاي ضد بارداري و علائم يائستگي استفاده مي کنند.
منابع ويتامين B6:
آجيل ( مخصوصا گردو)
کره بادام زميني
آووکادو
گندم
کشمش
حبوبات (سويا، عدس، لوبيا)
علائم کمبود ویتامین B6:
کاهش انرژي يا خستگي
بدتر شدن علائم PMS (سندروم پيش قاعدگي)
بدتر شدن علائم آنمي (کم خوني)
ضعف سيستم ايمني
افرادی که در معرض خطر کمبود ویتامین B6 قرار دارند، عبارتند از:
افراد با بيماريهاي کليوي
افراد داراي کليه پيوندي
مبتلايان به بيماري سلياک
بيماران کرون
معتادان به الکل
نی طعم دهنده آب ویتامینهVitaSip با طعم گیلاس (حاوی منیزیم + ویتامین B6) می باشد که نیاز روزانه شما به این ویتامین را تامین می کند. از فواید مصرف آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کمک به بهبود خلق وخو
کاهش اضطراب و افسردگي
بهبود دردهاي ميگرني
بهبود کم خوني
کاهش درد هاي قبل و حين قاعدگي
ضد تهوع
بيوتين (B7):
اين ويتامين در متابوليسم چربي ها، کربوهيدرات ها، پروتئين ها و توليد انرژي در بدن تاثير زيادي دارد. مصرف توام بيوتين و کروم به کنترل قند خون در افراد ديابتي کمک ميکند. بيوتين مي تواند تا حدي گزگز شدن اندام ها در افراد ديابتي را بهبود بخشد. دريافت کافي اين ويتامين به سلامت پوست، مو و ناخن کمک ميکند همچنين اين ويتامين در حفظ سلامت بافت عضله، مغز استخوان و سيستم عصبي نيز موثر ميباشد.
منابع ویتامین B7:
ماهي سالمون
شير
برنج قهوه اي
اسفناج
گل کلم
مغزها ( گردو، بادام، فندق و ...)
علائم کمبود ویتامین B7:
بي حالي شديد
درد عضلاني
ناخن هاي شکننده
افسردگي
ريزش مو(آلوپسي)
افرادی که در معرض خطر کمبود ویتامین B7 قرار دارند، عبارتند از:
افراد مبتلا به اختلال متابوليکي به نام کمبود بيوتينيداز
افراد دچار اعتياد به مصرف الکل
زنان باردار يا شيرده
اسيد فوليک (ويتامين B9):
اسيد فوليک براي کودکان و بزرگسالان لازم و ضروري است تا گلبول هاي قرمز توليد کنند و دچار کم خوني نشوند. مصرف ميزان لازم از اين ويتامين در دوره ي بارداري براي پيشگيري از نارسايي ها و ناهنجاري هاي مادرزادي به خصوص براي سلامت سيستم عصبي مرکزي و تولد نوزاداني سالم لازم است. اسيد فوليک در توليد انرژي و تبديل پروتئين ها و همچنين فعال کردن ويتامين ب12 نقش موثري دارد. جنين در حال شکل گيري از همان روزهاي نخست براي اينکه ذخيره مناسبي از اين ترکيبات را در اختيار داشته باشد و ارگان هاي بدنش رشد کنند به اين ويتامين نيازمند است.
منابع ویتامین B9:
لوبیا
پرتقال
گردو
سیب زمینی
مارچوبه
جگر
علائم کمبود ویتامین B9:
کاهش وزن
بی اشتهایی
تپش قلب
اسهال
سوزش معده
ضعف سیستم ایمنی
افرادی که در معرض خطر کمبود ویتامین B9 قرار دارند، عبارتند از:
معتادان به مصرف الکل
بیماران سلیاک
افراد با اختلال در جذب مواد مغذی
بیماران مبتلا به التهاب روده
ویتامین B12:
ویتامین B12 برای بسیاری از فرآیندهای بدن ضرورری است، از جمله متابولیسم پروتئین ها و ساخت گلبول های قرمز حامل اکسیژن. همچنین در سلامت سیستم عصبی نقش حیاتی دارد.
منابع ویتامین B12:
تخم مرغ
پنیر
مرغ
میگو
ماهی
علائم کمبود ویتامین B12:
کم خونی
زخم دهان و زبان
اختلال در راه رفتن
بوی بد دهان
غیر طبیعی شدن گلبول های قرمز
افرادی که در معرض خطر کمبود B12 هستند، عبارتند از:
افراد با اختلال در جذب مواد مغذی
سالمندان
بیماران سلیاک
افرادی که جراحی بای پس معده یا عمل جراحی روی معده انجام دادهاند.
گیاهخواران، وگانها و افرادی که باردار یا شیرده هستند نیز ممکن است به ویتامین B12 اضافی احتیاج داشته باشند.
بهتر است بدانیم ني طعم دهنده آب ويتامينهVitaSipبا طعم پرتقال حاوی 6 نوع از ویتامین های گروه B می باشد ( B2، B3، B5، B6، B7، B12) که نیاز روزانه شما به این ویتامین ها را تامین میکند. از فواید مصرف آن می توان به موارد زیر اشاره کرد: